Nhà đồ chơi

Ngôi nhà đồ chơi phố năm tầng với kiến trúc hiện đại, nhỏ gọn ở số 26 đường Seah ở trung tâm Singapore là một ngôi nhà thật đặc biệt, là nơi đưa con người trở về với hoài niệm của tuổi thơ qua không gian trưng bày của hơn 50.000 món đồ chơi được chủ nhân sưu tầm từ 44 quốc gia trên khắp thế giới.

Không gian nhà phố được sắp đặt và bày trí khéo léo để trở thành bảo tàng dành riêng cho đồ chơi

Tấm biển đề nhỏ gọn “Museum of Toys” (Bảo tàng đồ chơi) quả thực gây cho tôi một sự chú ý khi lang thang trên đường Seah. Nhìn lên toà kiến trúc ấy, chỉ là một không gian nhà phố với lối thiết kế phần mặt tiền được phủ bằng 26 tấm kính chắn sáng, sắp xếp theo kiểu dợn sóng, tạo cho kiến trúc của ngôi nhà có một phong cách riêng và nổi trội hơn so với các kiến trúc hiện đại khác bao quanh nó. Thế nhưng, nếu không có tấm biển đề “Bảo tàng đồ chơi” thật khó có thể hình dung toà nhà này lại mang một công năng như thế, bởi đến Singapore mà nhắc đến bảo tàng, hầu hết đó đều là những toà nhà cổ đồ sộ, hoành tráng, đẹp hoàn hảo từ kiến trúc đến các hiện vật trưng bày trong nó, chứ không phải là một không gian nhà phố thông thường.

Đi tìm sự hoài niệm

Bước theo dãy hành lang vào sảnh chính của ngôi nhà đồ chơi, Richard Tan – phụ trách quản lý Bảo tàng đồ chơi cho tôi biết thêm thông tin ngôi nhà cũng chính là bảo tàng đồ chơi đầu tiên trên thế giới, được mở cửa giới thiệu với công chúng từ tháng 5.2006.

Nghĩ đến đồ chơi, tưởng rằng đó chỉ là lĩnh vực cuốn hút lứa tuổi nhi đồng, niên thiếu, nhưng ở Bảo tàng đồ chơi, lượng người lớn tham quan chiếm số đông, bởi đó là nơi đem đến cho người xem những hoài niệm về tuổi thơ mà đôi khi người ta đã quên mất nó. Richard giới thiệu thêm về bảo tàng: “Bảo tàng đồ chơi, hay còn gọi là Mint (Moment of Imagination and Nostalgia with Toys) có nghĩa là khoảnh khắc của sự tưởng tượng và hoài niệm cùng đồ chơi. Đây là một bảo tàng duy nhất trên thế giới trưng bày đồ chơi của 44 quốc gia, hầu hết những đồ chơi này đều gắn liền với những hoài niệm, được bảo lưu nguyên vẹn cả hộp theo xuất xứ ban đầu, bao gồm rất nhiều loại đồ chơi cực hiếm trên thị trường, được sắp xếp theo từng bộ, từng chủ đề khác nhau với niên đại từ đầu thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20”.

Cầu thang được thiết kế hiện đại, là điểm nhấn đẹp nối kết giữa năm tầng lầu của bảo tàng đồ chơi. 

Do ở trong một không gian nhà phố, nên mọi vị trí trống đều được tận dụng để trưng bày các hiện vật đồ chơi. Từng không gian trưng bày đưa người xem bước vào một hành trình khám phá, không chỉ là những trò chơi hiện hữu, qua đó còn là những câu chuyện liên quan về dòng chảy văn hoá, lịch sử, những biến cố đã xảy ra trong thời quá khứ ở nhiều quốc gia khác nhau. Cùng một loại hình đồ chơi sản xuất năm 1970 như chú Robot, nhưng ở Đức làm kiểu khác, Nhật kiểu khác, Mỹ lại một kiểu khác... Không gian trưng bày đưa người xem có một so sánh đầy thú vị, hấp dẫn, và người xem hiểu rõ hơn những câu chuyện khác nhau, thể hiện bối cảnh của quốc gia nơi món đồ chơi ấy được tạo ra.

Toàn bộ các hiện vật sưu tập trong nhà đồ chơi được ước giá 5 tỉ đôla Singapore, được chủ nhân sưu tầm trong quãng thời gian hơn 30 năm, bao gồm những đồ chơi gắn liền với trí nhớ tuổi thơ của nhiều người như các nhân vật trong phim hoạt hình Disneyland, chú bé vũ trụ, Người dơi, Popeye, Tintin, James Bond, Betty Boop, chuột Mickey, búp bê Barbie, Robbie the Robot, King Kong, Star Wars, xe lửa, xe đua, chú lính, chàng cao bồi, cả búp bê ban nhạc Beatles... Hơn nửa số hiện vật này được sưu tầm tại Singapore và được xem là một phần di sản của đất nước này.

Kiến trúc độc đáo theo phong thuỷ

Bảo tàng đồ chơi được kiến trúc sư nổi tiếng Chan Soo Khian thiết kế, và đã giành được nhiều giải thưởng quốc tế về kiến trúc tại Singapore trong hai năm 2006 và 2008, Chicago – Mỹ năm 2007, và Lyons – Pháp năm 2010.

Richard giới thiệu thêm về kiến trúc của bảo tàng: “Ý tưởng chủ đạo chúng tôi chọn chính là vận dụng phong thuỷ vào thiết kế của toà nhà. Bảo tàng chúng tôi có năm tầng, tượng trưng cho ngũ hành trong trời đất. Tầng trên cùng là quầy bar tượng trưng cho hành kim, tầng bốn làm nơi trưng bày bộ sưu tập nhân vật Popeye tượng trưng cho hành thuỷ, tầng ba trưng bày những đồ chơi làm từ gỗ, tượng trưng cho hành mộc, tầng hai là hành thổ trưng bày những đồ chơi đủ loại, đủ chất liệu khác nhau, tầng dưới cùng là nhà hàng, nơi nấu nướng nên tượng trưng cho hành hoả”. 

Mỗi tầng lầu, tương ứng với mỗi yếu tố trong ngũ hành là những trưng bày có chủ ý, được sắp xếp rất bài bản, như ở tầng ba – hành mộc là những món đồ chơi gắn liền với văn hoá Trung Hoa, đó là những con búp bê được làm từ gỗ, có niên đại từ thập niên 20 của thế kỷ 20, được tạc rất sinh động, mặc những trang phục thời xưa, thể hiện nét mặt, tính cách phong phú và đa dạng. Đây là những món quà mà người mẹ thường tặng cho con gái trước khi về nhà chồng, một nét văn hoá người Hoa xưa ở Singapore. Tầng ba cũng là tầng có lối thiết kế kiến trúc độc đáo phỏng theo hình một chiếc hộp đựng đồ chơi treo lơ lửng trên trần nhà. Ở tầng này người xem còn được chiêm ngưỡng con búp bê đầu tiên do nghệ nhân nổi tiếng Michael Lee làm ra năm 1946 khi ông đến Hong Kong tìm thời vận.

Là không gian ăn uống, nên hầu hết các hình ảnh trang trí đều liên quan đến ẩm thực.
 
Những đồ chơi trưng bày ở bảo tàng đưa người xem hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, và càng xem càng tỏ lòng thán phục chủ nhân đã kỳ công sưu tầm những hiện vật độc đáo đến vậy. Không chỉ riêng đồ chơi, cả những thùng đựng dùng để đóng đồ chơi gửi cho người mua cũng được sưu tầm, gìn giữ một cách kỹ lưỡng.

Ngoài giá trị về mặt thời gian, những hiện vật ở nhà đồ chơi còn gây ngạc nhiên với người xem bởi giá thực của nó trên thị trường. Chẳng hạn như cỗ xe chuột Mickey của Đức làm từ năm 1930 định giá 35.000 đôla Mỹ, hẳn sẽ gợi trí tò mò với nhiều người. Hay chú hề đạp xe xuất xứ từ Anh được sản xuất từ năm 1800 mà nay vẫn còn nguyên vẹn.

Những sắp xếp ở bảo tàng cũng được chú trọng như ở hành thổ của tầng hai, với chủ đề xoay quanh những nhân vật hoạt hình gồm chó – mèo – chuột. Cách thể hiện trong không gian trưng bày thể hiện cho người xem thấy một quy luật tương tự trong tự nhiên đó là chó đuổi mèo và mèo đuổi chuột. Một sắp xếp thú vị gây hấp dẫn cho người xem.

Dạo bước trong Bảo tàng đồ chơi Singapore, cứ như ngược thời gian để khám phá vô vàn điều thú vị, gần gũi, thân thương từ những món đồ chơi tưởng rằng vô tri, nhưng chứa đựng cả một câu chuyện dài về văn hoá, lịch sử từ các quốc gia trên thế giới, và cách sử dụng công năng của toà nhà cùng lối thiết kế kiến trúc độc đáo của nó, cũng là một điểm nhấn thú vị, hấp dẫn khác cho những ai đến với Bảo tàng đồ chơi ở Singapore.

Các bộ sưu tập đồ chơi độc đáo từ Âu sang Á với nhân vật Popeye và búp bê Trung Hoa
 
Mỗi tầng trưng bày đều có thiết kế không gian nghỉ để khách ngồi thưởng ngoạn đồ chơi. 

Tầng một là nhà hàng với cách trang trí ấn tượng bằng màu sắc từ những biển quảng cáo sản phẩm 

Hành lang chính dẫn lối vào bảo tàng đồ chơi 


( Nhà đồ chơi - theo SGTT)

Bàn banh bàn Barbie